معرفی وبلاگ
امام خامنه ای زن را از دید اسلام، بزرگ خانه و گل و ریحانه خانواده خواندند و با اشاره به بحران زن در جوامع غربی، افزودند: در نظام اسلامی، كارهای فراوان برای احیای جایگاه حقیقی زن انجام شده اما هنوز مشكلات زیادی بخصوص در عرصه رفتار با زن در خانواده، وجود دارد كه باید با ایجاد پشتوانه های قانونی و اجرایی آنها را حل كرد. ایشان تأكید كردند: محیط خانواده برای زن باید محیطی امن، با عزت و آرامش بخش باشد تا زن بتواند وظیفه اصلی خود را كه حفظ خانواده است به بهترین وجه انجام دهد. خواهرم حجابت برادرم نگاهت
صفحه ها
دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 770001
تعداد نوشته ها : 1099
تعداد نظرات : 19
سوره قرآن 
Rss
طراح قالب
موسسه تبیان
 

 

سوره ماعون مدنی یا مکی است و هفت آیه دارد

ترجمه آیات

 

به نام خداوند بخشایشگر و مهربان

 (ای رسول ما) آیا دیدی آن کس (ولید مغیره) را که روز جزا را انکار کرد؟ (1).

این همان شخص (بی رحم) است که یتیم را از در خود به قهر میراند (2).

و کسی را بر اطعام فقیر ترغیب نمی‏کند (3).

پس وای بر آن نمازگزاران (4).

که دل از یاد خدا غافل دارند (5).

همانان که (اگر طاعتی کنند) به ریا و خودنمایی کنند (6).

و دیگران را از ضروریات زندگی منع می‏کنند (7).

 

تفسیر آیات

 

این سوره تهدید کسانی است که خود را مسلمان معرفی کرده‏اند ولی متخلق به اخلاق منافقینند، از قبیل سهو از نماز، و ریا کردن در اعمال، و منع ماعون، که هیچ یک از اینها با ایمان به روز جزا سازگاری ندارد. و این سوره هم احتمال دارد مکی باشد و هم مدنی.

ارایت الذی یکذب بالدین کلمه رؤیت هم می‏تواند به معنای دیدن با چشم باشد، و هم به معنای معرفت.

و خطاب در این آیه شریفه به رسول خدا (صلی‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏) است، بدان جهت که فردی شنونده است، نه بدان جهت که پیامبر است، در نتیجه خطاب به عموم شنوندگان دنیا خواهد بود.

و مراد از دین، جزای یوم الجزاء است، پس کسی که دین را تکذیب کند منکر معاد است.

ولی بعضی گفته‏اند: مراد از دین، همان معنای معروفش یعنی کیش و ملت است.

فذلک الذی یدع الیتیم کلمه دع به معنای رد کردن به زور و به جفا است، و حرف فاء در کلمه فذلک برای توهم معنای شرط است، و تقدیر کلام أرأیت الذی یکذب بالجزاء فعرفته بصفاته، فان لم تعرفه فذلک الذی ... است، یعنی آیا آن کس را که ...

بروید به ادامه ی مطلب...

 


روز جزا را تکذیب می‏کند، از راه صفاتی که لازمه تکذیب است شناختی؟ اگر نشناختی پس بدان که او کسی است که یتیم را به زور از در خانه خود می‏راند، و او را جفا می‏کند، و از عاقبت عمل زشتش نمی‏ترسد، و اگر روز جزا را انکار نمی‏داشت چنین جرأتی را به خود نمی‏داد، و از عاقبت عمل خود می‏ترسید، و اگر می‏ترسید به یتیم ترحم می‏نمود.

و لا یحض علی طعام المسکین کلمه حض به معنای تحریک و تشویق است، و در کلام مضافی حذف شده، تقدیرش و لا یحض علی اطعام طعام المسکین است، یعنی مردم را به اطعام طعام مسکین تشویق نمی‏کند.

بعضی از مفسرین گفته‏اند: اگر تعبیر به طعام کرد، نه به اطعام، برای این بود که اشاره کرده باشد به اینکه مسکین گویا مالک زکات و صدقه است و احتیاج ندارد به اینکه کسی به او اطعام کند، وقتی طعام را که حق خود او است به او بدهند او خودش می‏خورد، همچنان که در جای دیگر فرموده: و فی اموالهم حق للسائل و المحروم. بعضی دیگر گفته‏اند: طعام در آیه به معنای اطعام است.

و اگر تعبیر به تشویق به طعام کرد، و نه به خود عمل (اطعام) برای این بود که حض هم شامل تشویق عملی یعنی خود عمل اطعام می‏شود، و هم شامل تشویق زبانی.

فویل للمصلین الذین هم عن صلاتهم ساهون یعنی آنهایی که از نمازشان غافلند اهتمامی به امر نماز ندارند، و از فوت شدنش باکی ندارند چه اینکه به کلی فوت شود و چه اینکه بعضی از اوقات فوت گردد، و چه اینکه وقت فضیلتش از دست برود و چه اینکه ارکان و شرایطش و احکام و مسائلش را ندانسته نمازی باطل بخوانند.

در آیه شریفه تکذیب‏گر روز جزا به چنین نمازگزارانی تطبیق شده، چون حرف فاء که بر سر جمله آمده می‏فهماند جمله مزبور نتیجه تکذیب روز جزا است و می‏رساند چنین نمازگزارانی خالی از نفاق نیستند، چون تکذیب روز جزا تنها به این نیست که به کلی آن را منکر شود، کسی هم که تظاهر به ایمان می‏کند و نماز مسلمانان را می‏خواند، اما طوری می‏خواند که عملا نشان می‏دهد باکی از روز جزا ندارد، او نیز روز جزا را تکذیب کرده.

الذین هم یراؤن کسانی که عبادت را در انظار مردم انجام می‏دهند، (و یا در انظار بهتر و غلیظتر انجام می‏دهند)، اینگونه افراد شکارچیانی هستند که با زبان شکار حرف می‏زنند، تا شکار بدامشان بیفتد، (در بین مسلمانان خود را مسلمان‏تر از آنان جلوه می‏دهند، و معلوم است اگر در بین اهل ملتی دیگر قرار بگیرند چهره آن مردم را به خود می‏گیرند).

و یمنعون الماعون کلمه ماعون به معنای هر عملی و هر چیزی است که به شخصی محتاج داده شود، و حاجتی از حوائج زندگی او را بر آورد، مانند قرض و هدیه و عاریه و امثال آن. تفسیرهای متفرق دیگری هم که برای این کلمه کرده‏اند به همین معنایی که ما کردیم بر می‏گردد. بحث روایتی در تفسیر قمی در ذیل آیه شریفه ارایت الذی یکذب بالدین آمده که این آیه درباره ابوجهل و کفار قریش نازل شد، و در ذیل آیه شریفه الذین هم عن صلاتهم ساهون آمده که منظور از این جمله کسانی هستند که به کلی نماز را ترک کنند، زیرا اگر صرف سهو آدمی را مستوجب ویل سازد، باید همه مستوجب باشند، چون هر انسانی و مسلمانی در نمازش سهو می‏کند، امام صادق (علیه‏السلام‏) در ذیل این آیه فرموده: منظور تاخیر نماز از اول وقت و بدون عذر است.

و در کتاب خصال از علی (علیه‏السلام‏) آمده که در ضمن حدیث چهارصدبندی فرمود: هیچ عملی نزد خدا محبوب‏تر از نماز نیست، پس مبادا هیچ کاری از کارهای دنیا شما را از نماز در اول وقتش باز بدارد، برای اینکه خدای عز و جل اقوامی را به همین جرم مذمت نموده و فرموده: الذین هم عن صلاتهم ساهون یعنی کسانی که از در غفلت نسبت به امر نماز و اوقات آن سهل‏انگاری می‏کنند.

و در کافی به سند خود از محمد بن فضیل روایت کرده که گفت: از عبد صالح (موسی بن جعفر (علیه‏السلام‏) از مفاد کلام خدای عز و جل پرسیدم که می‏فرماید: الذین هم عن صلاتهم ساهون، فرمود: کسی است که حق نماز را ضایع کند.

مؤلف: و این مضامین در روایاتی دیگر نیز آمده.

و در الدر المنثور است که ابن جریر و ابن ابی حاتم و بیهقی در کتاب سنن خود، از علی بن ابیطالب روایت کرده‏اند که در تفسیر الذین هم یراؤن فرمود: یعنی با نماز خود ریا می‏کنند.

و نیز در همان کتاب آمده که ابو نعیم و دیلمی و ابن عساکر از ابو هریره نقل کرده‏اند که گفت: رسول خدا (صلی‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏) در تفسیر آیه و یمنعون الماعون فرمود: ماعون همه آن چیزهایی است که مردم به عنوان کمک در بین خود عاریه می‏دهند و می‏گیرند، از تبر گرفته تا دیگ و دلو و نظایر آن.

و در کافی به سند خود از ابو بصیر از امام صادق (علیه‏السلام‏) روایت آورده که در ضمن حدیثی فرمود: منظور از ماعون در جمله و یمنعون الماعون قرضی است که بدهی واحسانی است که بکنی، و اثاث خانه‏ای است که به عاریه بدهی، زکات هم یکی از مصادیق ماعون است.

مؤلف: در این روایت ماعون به زکات هم تفسیر شده، و این تفسیر از طرق اهل سنت نیز از علی (علیه‏السلام‏) روایت شده، نظیر روایتی که در الدر المنثور به این عبارت آمده: ماعون زکات واجب است که از آن مضایقه می‏کنند، و به نماز خویش خودنمایی و ریا می‏کنند، و مانع زکات خود می‏شوند.

و در الدر المنثور است که ابن قانع از علی بن ابی طالب روایت کرده که گفت: از رسول خدا (صلی‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏) شنیدم می‏فرمود: مسلمان برادر مسلمان است، وقتی با او بر خورد می‏کند، سلامش می‏گوید، و او سلام را به وجهی بهتر به وی بر می‏گرداند، یعنی او باید سلام کند و این باید علیک بگوید و باید که ماعون را از او دریغ ندارد.

پرسیدم یا رسول الله ماعون چیست؟ فرمود: از سنگ گرفته تا آهن و از آب گرفته تا هر چیز دیگر.

مؤلف: رسول خدا در روایتی دیگر آهن را به دیگ‏های مسین و تبر آهنین، و سنگ را به دیگ‏های سنگی تفسیر فرموده.

التماس دعا


X