معرفی وبلاگ
امام خامنه ای زن را از دید اسلام، بزرگ خانه و گل و ریحانه خانواده خواندند و با اشاره به بحران زن در جوامع غربی، افزودند: در نظام اسلامی، كارهای فراوان برای احیای جایگاه حقیقی زن انجام شده اما هنوز مشكلات زیادی بخصوص در عرصه رفتار با زن در خانواده، وجود دارد كه باید با ایجاد پشتوانه های قانونی و اجرایی آنها را حل كرد. ایشان تأكید كردند: محیط خانواده برای زن باید محیطی امن، با عزت و آرامش بخش باشد تا زن بتواند وظیفه اصلی خود را كه حفظ خانواده است به بهترین وجه انجام دهد. خواهرم حجابت برادرم نگاهت
صفحه ها
دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 775741
تعداد نوشته ها : 1099
تعداد نظرات : 19
سوره قرآن 
Rss
طراح قالب
موسسه تبیان

کلامی زیبا ازامیر المومنین علی علیه السلام..


ای مالک ! بدان اگر مهربان باشی  تورا به داشتن انگیزه های  پنهان متهم میکنند، ولی مهربان باش. اگرشریف و درستکارباشی فریبت میدهند ،  ولی شریف ودرستکار باش .   نیکیهای امروزت را فراموش میکنند، ولی نیکوکار باش .  بهترینهای خودت را به دیگران ببخش ، حتی اگر اندک باشد . درانتها خواهی دید آنچه می ماند میان تو و خدای توست، نه میان تو ومردم.......


*نهج البلاغه *

الگوهای رفتاری و عنصر زمان و مکان

از زبان مولا علی علیه السلام.

رفتارهای امام علی علیه السلام برخی اختصاصی و بعضی عمومی است، که باید در ارزیابی الگوهای رفتاری دقت شود.

گاهی عملی یا رفتاری را امام علی علیه السلام در شرائط زمانی و مکانی خاصی انجام داده است که متناسب با همان دوران و شرائط خاص قابل ارزیابی است، و الزامی ندارد که دیگران همواره آن را الگو قرار داده و به آن عمل کنند، که در اخلاق فردی امام علی علیه السلام نمونه های روشنی را جمع آوری کرده ایم، و دیگر امامان معصوم علیه السلام نیز توضیح داده اند که:

شکل و جنس لباس امام علی علیه السلام تنها در روزگار خودش قابل پیاده شدن بود، اما هم اکنون اگر آن لباس ها را بپوشیم، مورد اعتراض مردم قرار خواهیم گرفت.

یعنی عنصر زمان و مکان، در کیفیت ها تأثیر بسزائی دارد.

پس اگر الگوهای رفتاری، درست تبیین نگردد، ضمانت اجرائی ندارد و از نظر کاربردی قابل الگوگیری یا الگوپذیری نیست، مانند:

- غذاهای ساده ای که امام علی علیه السلام میل می فرمود، در صورتی که فرزندان و همسران او از غذاهای بهتری استفاده می کردند.

- لباس های پشمی و ساده ای که امام علی علیه السلام می پوشید، اما ضرورتی نداشت که دیگر امامان معصوم علیهم السلام بپوشند.

- در برخی از مواقع، امام علی علیه السلام با پای برهنه راه می رفت، که در زمان های دیگر قابل پیاده شدن نبود.

امام علی علیه السلام خود نیز تذکر داد که:

لن تقدرون علی ذلک ولکن اعینونی بورع واجتهاد

(شما نمی توانید همانند من زندگی کنید، لکن در پرهیزکاری و تلاش برای خوبی ها مرا یاری دهید(1).

وقتی عاصم بن زیاد، لباس پشمی پوشید و به کوه ها می رفت و دست از زندگی شست و تنها عبادت می کرد، امام علی علیه السلام او را مورد نکوهش قرار داد، که چرا اینگونه زندگی می کنی؟

عاصم بن زیاد در جواب گفت:

قال: یا أمیر المؤمنین، هذا أنت فی خشونة ملبسک وجشوبة مأکلک!

(عاصم گفت، ای امیرمؤمنان، پس چرا تو با این لباس خشن، و آن غذای ناگوار بسر می بری؟)

امام علی علیه السلام فرمود:

قال: ویحک، إنی لست کأنت، إن الله تعالی فرض علی أئمة العدل أن یقدروا أنفسهم بضعفة الناس، کیلا یتبیغ بالفقیر فقره!(2).

وای بر تو، من همانند تو نیستم، خداوند بر پیشوایان حق واجب کرده که خود را با مردم ناتوان همسو کنند، تا فقر و نداری، تنگدست را به هیجان نیاورد، و به طغیان نکشاند.

--------------------------------------------------------------------------------

نامه 5/45 نهج البلاغه معجم المفهرس مؤلف.

خطبه 3/209 نهج البلاغه معجم المفهرس مؤلف.

دوستان انسان دو دسته‌اند: دوستان مورد اعتماد، و دوستان خنده‌رو. دوستان مورد اعتماد به منزله‌ی دست و بازو و خانواده و دارایی تو هستند. اگر دوستت مورد اعتماد توست، از کمک مالی و جانی به او مضایقه نکن و با دوستان یک‌رنگ او یک‌رنگ باش و با دشمنانش دشمن باش. رازش را نگه دار و عیب‌هایش را بپوشان و از خوبی‌هایش بگو و بدان که این دوست‌ها از کبریت احمر هم کمیاب‌ترند.

اما دوستان خنده‌رو؛ از هم‌نشینی با آنها لذت می‌بری، پس خود را از این لذت محروم نکن و بیش از این از آنها چیزی نخواه و همان اندازه که برای تو از خوشرویی و خوش‌زبانی مایه می‌گذارند، برای آنها مایه بگذار.

امام علی (علیه السلام)/ خصال صدوق/ ج 1/ ص 49


√ ثواب این پست هدیه به روح امام و شهدا

فـریاد مـولای متقیـان علـی (علیـه السـلام)

 از فرمایشـات پیامبـر اکـرم(ص):

بهشت ، مشتـاق علـى و سلمـان و عمـار است.

مقدمـه

هر خردمندى در پى هدفى است که براى رسیدن به آن ، علاوه بر تلاش و کوشش ، نیازمند الگو و نمونه رفتارى است. نقش الگو در سرنوشت انسان ها تعیین کننده است ، از این رو ارائه اسوه زندگى براى افراد جویاى کمال, کارى پسندیده خواهد بود.
بنا به روایتى که شیعه و اهل سنت به صورت متواتر از رسول گرامى اسلام (ص) ، که خدا او را اسوه حسنه معرفى کرده است ، (1) نقل کرده اند, آن حضرت شخصیت عمار را الگو و معیار براى شناخت سره از ناسره و حق از باطل قرار داده است. بدین جهت ضرورت دارد گذرى به تاریخ زندگى این صحابى بزرگوار داشته باشیم
.

خلاصـه زندگانـى عمـار

وى فرزند یاسربن عامر و کنیه اش (ابویقظان) و القابش, طیب, مطیب, مذحجى عنسى و مولا بنى مخزوم است. پدرش یاسر که از قبیله (بنى ثعلبه عنسى) در (یمن) بود, به انگیزه یافتن برادر گم شده اش به مکه سفر کرد و در آن جا ماندگار شد و با ابوحذیفه مخزومى پیمان ولائى بست. ابوحذیفه یکى از کنیزانش به نام (سمیه) را به عقد او در آورد و عمار از وى به دنیا آمد. گرچه تاریخ تولد عمار به روشنى معلوم نیست, اما از شواهدى که خواهد آمد, مى تواند سال ولادت او را 43 سال پیش از بعثت پیامبر(ص) دانست.

ویژگـى هاى ظاهـرى عمـار

او قامتى بلند و موزون, چشمانى درشت و زیبا و چهره اى گندم گون داشت و در اواخر عمر, رعشه اى براندامش عارض شد. کم حرف و اندیشمند بود و بسیار این ذکر را تکرار مى کرد: (به خداى رحمان پناه مى برم از فتنه). (2)

اسـلام  و خـاندان عمـار

وى با پدر و مادرش تا زمان مرگ مولایشان (ابوحذیفه) با وى زیستند و هنگامى که رسول خدا (ص) به پیامبرى برگزیده شد و دعوت خود را علنى ساخت, آنان از نخستین گروندگان به اسلام بودند. (3)

استـوارى ایمـان عمـار

از آن جایى که خاندان یاسر در مکه قوم و عشیره اى نداشتند, همانند دیگر مسلمانان مستضعف مانند: بلال حبشى, صهیب رومى و خباب بن ارت مورد آزار و شکنجه طاقت فرساى قریش و حتى مورد بى مهرى بنى مخزوم قرار گرفتند. مشرکان قریش آنان را در برابر گرماى سوزان آفتاب قرار داده و سنگ بزرگى بر روى سینه شان مى نهادند و گاهى زره آهنى بر تنشان کرده و با زنجیر بر روى شن هاى داغ مکه مى کشاندند. رسول گرامى اسلام (ص) با دیدن این صحنه هاى دلخراش و رقتآور, آنان را به صبر و بردبارى توصیه نموده و به بهشت جاودان مژده مى داد. (4)

یاسر در اثر همین شکنجه ها, جان داد و سمیه نیز با ضربه اى که ابوجهل بر شکمش وارد ساخت, به شهادت رسید و نامشان به عنوان شهیدان نخستین, در تاریخ اسلام جاودانه شد. (5)

یک اشتبـاه تاریخـى

ابن قتیبه دینورى در کتاب (المعارف), ابن سعد در کتاب (الطبقات) , بلاذرى در کتاب (انساب الاشراف) و ابن عساکر در کتاب تاریخش آورده اند که سمیه پس از به شهادت رسیدن یاسر با (ازرق) , غلام حارث بن کلده که رومى الاصل بود, ازدواج کرد. با توضیحى که درباره مادر عمار داده شد, از این اشتباه تاریخى پرده برداشته شد. همان گونه که ابن عبدالبر اندلسى گفته است: ازرق رومى با سمیه, مادر زیاد بن ابیه که همسر مولایش حارث بن کلده بود, پس از وى ازدواج کرد.(6)

سپـر تقیـه

کار عمار تازه مسلمان , پس از شهادت پدر و مادرش دشوارتر گردید و شکنجه وى از سوى مشرکان مکه به اوج خود رسید تا این که براى رهایى از ستم هاى قریش, در برابر خواسته هاى آنان دایر بر ستایش بتهاى (لات) و (عزى) و بدگویى از پیامبر(ص) تسلیم شد و چنین کرد. پس از این جریان نزد رسول خدا (ص) شتافت و در حالى که به شدت مى گریست چنین گفت:

 (چیزى به زبان راندم که دلم بر خلاف آن است و بر ایمانم سخت استوارم).

رسول خدا (ص) با دست پر مهرش اشک از چشمان عمار زدود و فرمود:

 (اگر باردیگر تو را آزار دادند و خواستند که به من ناسزا گویى همان را انجام بده).

بدین سان عمار با عمل کردن به تقیه که ریشه قرآنى دارد و مورد سفارش اکید امامان معصوم علیهم السلام است ـ(7) خود را از آزار قریش رهانید. برخى او را به خاطر این کار و تسلیم ظاهرى در برابر کفار, سرزنش کرده و کافر دانستند. این سخنان به گوش پیامبر (ص) رسید, فرمود:

 (چنین نیست; بلکه سراپاى وجود عمار را ایمان فرا گرفته و باگوشت و خون او آمیخته است). (8)

و آیه (من کفر بالله من بعد ایمانه الا من اکره و قلبه مطمئن بالایمان) (9) در باره وى نازل شد. (10)

حدیث (1) پیامبر صلى الله علیه وآله :

اَلصَّدَقَةُ عَلى‏ وَجه ِها و َاصطِناعُ المَعروفِ وَ بِرُّ  الوالِدَینِ و َصِلَةُ الرَّحِمِ تُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَةً و َتَزیدُ فِى  العُمرِ وَ تَقى مَصارِ عَ السُّوءِ؛

صدقه بجا، نیکوکارى، نیکى به پدر و مادر و صله رحم، بدبختى را به خوش‏بختى تبدیل و عمر را زیاد و از پیشامدهاى بد جلوگیرى مى‏کند.

نهج الفصاحه ص549 ، ح 1869

حدیث (2) امام على علیه ‏السلام :

اَلْجَهْلُ مُمیتُ الاَحْیاءِ وَ مُخَلِّدُ الشَّقاءِ؛

نـادانى، مایـه مرگ زندگان و دوام بدبختى است

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص75 ، ح1164

حدیث (3) پیامبر صلى ا‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

مِن سَعادَةِ ابنِ آدَمَ اسْتِخارَةُ اللّه‏ِ و رِضاهُ بِما قَضَى اللّه‏ُ و مِن شِقْوَةِ ابن آدَمَ تَرکُهُ اسْتِخارَةَ اللّه‏ِ و سَخَطُهُ بِما قَضَى اللّه‏ُ ؛

از خوشبختى انسان درخواست خیر از خداوند و خشنودى به خواست اوست و از بدبختى انسان است که از خدا درخواست خیر نکند و به خواست او ناخشنود باشد.

تحف العقول، ص 55

حدیث (4) پیامبر صلى‏ الله‏ علیه ‏و ‏آله :

أربَعٌ مِنَ السَّعادَةِ و أربَعٌ مِنَ الشِّقاوَةِ، فَالأربَعُ الَّتى مِنَ السَّعادَةِ: الْمَرأَةُ الصّالِحَةُ وَ الْمَسکَنُ الْواسِعُ و َالْجارُ الصّالِحُ وَ الْمَرکَبُ الْبَهىُّ وَ الأْربَعُ الَّتى مِنَ الشَّقاوَةِ: اَلْجارُ السُّوءُ و َالْمَرأةُ السُّوءُ و َالْمَسکَنُ الضَّیِّقُ و َالْمَرکَبُ السُّوءُ؛

چهار چیز از خوشبختى و چهار چیز از بدبختى است: چهار چیز خوشبختى: همسر خوب، خانه بزرگ، همسایه خوب و سوارى نیکو است و چهار چیز بدبختى: همسایه بد، همسر بد، خانه کوچک و سوارى بد است.

مکارم الأخلاق، ص 126

حدیث (5) پیامبر صلى ا‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

اَلْعِلمُ إمامُ الْعَمَلِ و َالْعَمَلُ تابِعُهُ یُلهَمُ بِهِ السُّعَداءُ وَ یُحْرَمُهُ الأْشقیاءُ؛

دانش پیشواى عمل و عمل پیرو آن است. به خوشبختان دانش الهام مى‏شود و بدبختان از آن محرومند.

امالى(طوسى) ص 488، ح 38

حدیث (6) پیامبر صلى‏ الله‏ علیه ‏و ‏آله :

أشقَى النّاسِ الْمُلوکُ... وَ أسعَدُ النّاسِ مَن خالَطَ کِرامَ النّاسِ؛

بدبخت‏ترین مردم پادشاهانند و خوشبخت‏ترین مردم کسى است که با مردم بزرگوار معاشرت کند.

من لا یحضر الفقیه ج4 ،ص395 - امالى(صدوق) ص 21

حدیث (7) قال الله تعالی :

إنّى قَد قَضَیتُ لِکُلِّ قَومٍ هادیا أهدى بِهِ السُّعَداءَ وَ یَکونُ حُجَّةً عَلَى الأشْقیاءِ؛

من براى هر قومى راهنمایى قرار دادم، که خوشبختان را به وسیله آن هدایت مى کنم و حجتى براى بدبختان است.

علل الشرایع ،ج1 ،ص196 {شبیه این حدیث در الکافى(ط-الاسلامیه) ، ج 8 ، ص 285، ح 430 }

حدیث (8) پیامبر صلى‏ الله ‏علیه‏ و‏ آله :

مَن ضَمِنَ وَصیَّةَ الْمَیِّتِ مِن أمرِ الْحَجِّ فَلا یَعجُزَنَّ فیها فَإنَّ عُقُوبَتَها شَدیدَةٌ وَ نَدامَتَها طَویلَةٌ، لا یَعجُزُ عَن وَصیَّةِ الْمَیِّتِ إلاّ شَقىٌّ وَ لا یَقومُ بِها إلاّ سَعیدٌ؛

هر کس وصیت میت را در کار حج بر عهده بگیرد، نباید در آن کوتاهى کند، زیرا عقوبت آن سخت و پشیمانى‏اش طولانى است. از وصیت میت جز بدبخت کوتاهى نکند و به آن جز خوشبخت عمل ننماید.

جامع الأخبار(شعیری) ص 159 - مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج14 ، ص116

حدیث (9) امام على علیه ‏السلام :

مَن أجهَدَ نَفسَهُ فى إصلاحِها سَعِدَ، مَن أهمَلَ نَفسَهُ فى لَذّاتِها شَقِىَ وَ بَعُدَ؛

هر کس براى اصلاح خود، خویشتن را به زحمت بیندازد، خوشبخت مى‏شود هر کس خود را در لذت‏ها رها کند، بدبخت مى‏گردد و بى‏بهره مى‏ماند.

شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غرر الحکم و دررالکلم ج5 ، ص258 ، ح 8246 و ح 8247

حدیث (10) امام على علیه ‏السلام :

لا یَسعَدُ امْرُؤٌ إلاّ بِطاعَةِ اللّه‏ِ سُبحانَهُ وَ لا یَشقَى امْرُؤٌ إلاّ بِمَعصیَةِ اللّه‏ِ؛

هیچ کس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمى‏ شود و جز با معصیت خدا بدبخت نمى ‏گردد.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص183 ح 3469

حدیث (11) امام على علیه ‏السلام :

إنَّ حَقیقَةَ السَّعادَةِ أن یُختَمَ لِلْمَرءِ عَمَلُهُ بِالسَّعادَةِ و إنَّ حَقیقَةَ الشَّقاءِ أن یُختَمَ لِلْمَرءِ عَمَلُهُ بِالشَّقاءِ؛

براستى که حقیقت خوشبختى آن است که پایان کار انسان خوشبختى باشد و حقیقت بدبختى آن است که کار انسان به بدبختى خاتمه یابد.

معانى الأخبار، ص 345

حدیث (12) امام على علیه ‏السلام :

اَلتَّوفیقُ مِنَ السَّعادَةِ وَ الْخِذلانُ مِنَ الشَّقاوَةِ؛

توفیق [انجام کار نیک] از خوشبختى و بى توفیقى از بدبختى است.

بحارالأنوار، ج 75، ص 12، ح 70

حدیث (13) امام على علیه ‏السلام :

لا یَسعَدُ أحَدٌ إلاّ بِإقامَةِ حُدودِ اللّه‏ِ وَ لا یَشقى أحَدٌ إلاّ بِإِضاعَتِها؛

هیچ کس جز با اجراى حدود و احکام خدا خوشبخت نمى‏ شود و جز با ضایع کردن آن بدبخت نمى‏ گردد.

تصنیف غررالحکم و درر الکلم ص167 ، ح3294

حدیث(14)امام على علیه السلام:

إنَّ أسعَدَ الناسِ فی الدنیا مَن عَدَلَ عَمّا یَعرِفُ ضُرَّهُ، وإنَّ أشقاهُم مَنِ اتَّبَعَ هَواهُ؛

خوشبخت ترین مردم در دنیا، کسى است که از آنچه مى داند برایش زیان آور است دورى کند و بدبخت ترین آنان کسى است، که از هواى نفس خود پیروى کند.

حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

اَلصَّدَقَةُ عَلى  وَجه ِها وَ اصطِناعُ المَعروفِ وَ بِرُّ  الوالِدَینِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ تُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَةً وَ تَزیدُ فِى  العُمرِ وَ تَقى مَصارِعَ السُّوءِ؛

صدقه بجا، نیکوکارى، نیکى به پدر و مادر و صله رحم، بدبختى را به خوش بختى تبدیل و عمر را زیاد و از پیشامدهاى بد جلوگیرى مى کند.

نهج الفصاحه ص549 ، ح 1869

حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

لا یَزالُ النّاسُ بِخَیرٍ ما اَمـَروا بِالمَعروفِ وَ نَهَوا عَنِ المُنـکَرِ وَ تَعاوَنوا عَلَى البِرِّ وَ التَّقوى فَاِذا لَم یَفعَلوا ذلِکَ نُزِعَت مِنهُمُ البَرَکاتُ وَ سُلِّطَ بَعضُهُم عَلى بَعضٍ وَ لَم یَکُن لَهُم ناصِرٌ فِى الرضِ وَ لا فِى السَّماءِ؛

 

تا زمانى که مردم، امر به معروف و نهى از منکر نمایند و در کارهاى نیک و تقوا به یارى یکدیگر بشتابند، در خیر و سعادت خواهند بود، اما اگر چنین نکنند، برکت ها از آنان گرفته شود و گروهى بر گروه دیگر سلطه پیدا کنند. نه در زمین یاورى دارند و نه در آسمان.

مجموعه ورام ج2 ، ص126 - تهذیب الاحکام، ج 6، ص 181

حدیث (3) امام صادق علیه السلام :

لا تَدَع زیارَةَ الحُسَینِ بنِ عَلىّ علیه السلام و مُر اَصحابَکَ بِذالِکَ، یَمُدُّ اللّه  فى عُمرِکَ و یَزیدُ اللّه  فى رِزقِکَ و یُحییکَ اللّه  سَعیدا و لا تَموتُ اِلاّ سَعیدا و یَکتُبکَ سَعیدا؛

 

زیارت امام حسین علیه السلام را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن، که در این صورت، خداوند عمرت را طولانى و روزى ات را زیاد مى کند و زندگى ات را همراه با سعادت مى کند و جز سعادتمند نمى میرى و نام تو را در شمار سعادتمندان، ثبت مى کند.

بحار الانوار (ط-بیروت)ج98 ،ص47

حدیث (4) امام صادق علیه ‏السلام :

لایَنبَغى لِمَن لَم یَکُن عالِما أَن یُعَدَّ سَعیدا؛

کسى که بهره اى از دانش ندارد معنا ندارد که دیگران او را سعادتمند بدانند.

تحف العقول ص364

حدیث (5) حضرت زهرا سلام الله علیها:

اِنَّ السَّعیدَ، کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَن أحَبَّ عَلّیاً فی  حَیاتِه وَ بَعدَ مَوتِه؛

همانا سعادتمند(به معنای) کامل و حقیقی کسی است که امام علی(ع) را در دوران زندگی و پس از مرگش دوست داشته باشد.

امالی(صدوق) ص182

حدیث (6) امام صادق علیه ‏السلام :

إِنَّ الْمُنافِقَ لا یَرغَبُ فِیما قَد سَعِدَ بِهِ الْمُؤْمِنونَ وَ السَّعیدُ یَتَّعِظُ بِمَوعِظَةِ التَّقْوى وَ إنْ کانَ یُرادُ بِالْمَوعِظَةِ غَیْرُهُ؛

منافق به آنچه مؤمنان بواسطه آن خوشبخت مى‏ شوند، میلى ندارد، و خوشبخت سفارش به تقوا را مى‏ پذیرد هر چَند مخاطب موعظه، کس دیگرى باشد.

 

مجموعه ی ورام ج2 ،ص146 - الکافى(ط-الاسلامیه) ج8 ، ص151، ح 132

حدیث (7) پیامبر صلى ا‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

مِن سَعادَةِ ابنِ آدَمَ اسْتِخارَةُ اللّه‏ِ و رِضاهُ بِما قَضَى اللّه‏ُ و مِن شِقْوَةِ ابن آدَمَ تَرکُهُ اسْتِخارَةَ اللّه‏ِ و سَخَطُهُ بِما قَضَى اللّه‏ُ ؛

از خوشبختى انسان درخواست خیر از خداوند و خشنودى به خواست اوست و از بدبختى انسان است که از خدا درخواست خیر نکند و به خواست او ناخشنود باشد.

تحف العقول ص 55

حدیث (8) پیامبر صلى ا‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

أربَعٌ مِنَ السَّعادَةِ و أربَعٌ مِنَ الشِّقاوَةِ، فَالأربَعُ الَّتى مِنَ السَّعادَةِ: الْمَرأَةُ الصّالِحَةُ و َالْمَسکَنُ الْواسِعُ و َالْجارُ الصّالِحُ وَ الْمَرکَبُ الْبَهىُّ وَ الأْربَعُ الَّتى مِنَ الشَّقاوَةِ: اَلْجارُ السُّوءُ و َالْمَرأةُ السُّوءُ و َالْمَسکَنُ الضَّیِّقُ و َالْمَرکَبُ السُّوءُ؛

چهار چیز از خوشبختى و چهار چیز از بدبختى است: چهار چیز خوشبختى: همسر خوب، خانه بزرگ، همسایه خوب و سوارى نیکو است و چهار چیز بدبختى: همسایه بد، همسر بد، خانه کوچک و سوارى بد است.

مکارم الأخلاق ص 126

حدیث (9) پیامبر صلى ا‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

إذَا اسْتُحِقَّتْ وَلایَةُ اللّه‏ِ و َالسَّعادَةُ جاءَ الأْجَلُ بَینَ الْعَینَینِ و ذَهَبَ الأْمَلُ وَراءَ الظَّهرِ و إذَا اسْتُحِقَّتْ وَلایَةُ الشَّیطانِ و َالشَّقاوَةُ جاءَ الأْمَلُ بَینَ الْعَینَینِ و ذَهَبَ الأْجَلُ وَراءَ الظَّهرِ؛

هرگاه کسى مستحق دوستى خداوند و خوشبختى باشد، مرگ در برابر چشمان او مى‏ آید و آرزو پشت سرش مى ‏رود و هرگاه مستحق دوستى شیطان و بدبختى باشد، آرزو پیش چشم او ، و مرگ پشت سرش قرار مى ‏گیرد.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 3، ص 258، ح 27

حدیث (10) پیامبر صلى ا‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

اَلْعِلمُ إمامُ الْعَمَلِ وَ الْعَمَلُ تابِعُهُ یُلهَمُ بِهِ السُّعَداءُ وَ یُحْرَمُهُ الأْشقیاءُ؛

دانش پیشواى عمل و عمل پیرو آن است. به خوشبختان دانش الهام مى ‏شود و بدبختان از آن محرومند.

امالى(طوسى) ص 488، ح 38

حدیث (11) پیامبر صلى ا‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

أشقَى النّاسِ الْمُلوکُ... وَ أسعَدُ النّاسِ مَن خالَطَ کِرامَ النّاسِ؛

بدبخت‏ترین مردم پادشاهانند.... و خوشبخت ‏ترین مردم کسى است که با مردم بزرگوار معاشرت کند.

من لا یحضر الفقیه ج4 ،ص395 - امالى(صدوق) ص 21

حدیث (12) پیامبر صلى ا‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

اَلسَّعیدُ مَنِ اخْتارَ باقِیَةً یَدومُ نَعیمُها على فانیَةٍ لا یَنفَدُ عَذابُها وَ قَدَّمَ لِما یَقدِمُ عَلَیهِ مِمّا هُوَ فى یَدَیهِ قَبلَ أن یُخَلِّفَهُ لِمَن یَسعَدُ بِإنفاقِهِ وَ قَد شَقىَ هُوَ بِجَمعِهِ؛

خوشبخت کسى است که سراى باقى را که نعمتش پایدار است بر سراى فانى که عذابش بى ‏پایان است برگزیند و از آنچه در اختیار دارد براى سرایى که به آنجا مى ‏رود پیش فرستد قبل از آن‏که آنها را براى کسى بگذارد که او با انفاق آن خوشبخت مى ‏شود ولى خودش با گردآورى آن (دارایى‏ها) بدبخت شده است.

اعلام الدّین فی صفات المومنین ص 345

حدیث (13) پیامبر صلى ا‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

بى اُنذِرتُم وَ بِعَلىِّ بنِ أبى طالِبِ اهْتَدَیتُم... وَ بِالْحَسَنِ اُعْطیتُمُ الإْحسانُ وَ بِالْحُسَینِ تَسعَدونَ وَ بِهِ تَشقونَ ألا وَ إنَّ الْحُسَینَ بابٌ مِن أبوابِ الْجَنَّةِ مَن عاداهُ حَرَّمَ اللّه‏ُ عَلَیهِ ریحَ الْجَنَّةِ؛

به وسیله من هشدار داده شدید و به وسیله على علیه ‏السلام هدایت مى ‏یابید و به وسیله حسن احسان مى‏ شوید و به وسیله حسین خوشبخت مى ‏گردید و بدون او بدبخت. بدانید که حسین درى از درهاى بهشت است، هر کس با او دشمنى کند، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى‏کند.

البرهان فی تفسیر القرآن ، ج3 ، ص232

حدیث (14) قال الله تعالی :

إنّى قَد قَضَیتُ لِکُلِّ قَومٍ هادیا أهدى بِهِ السُّعَداءَ وَ یَکونُ حُجَّةً عَلَى الأشْقیاءِ؛

من براى هر قومى راهنمایى قرار دادم، که خوشبختان را به وسیله آن هدایت مى‏کنم و حجتى براى بدبختان است.

علل الشرایع ،ج1 ،ص196 {شبیه این حدیث در الکافى(ط-الاسلامیه) ، ج 8 ، ص 285، ح 430 }

حدیث (15) پیامبر صلى‏ الله ‏علیه‏ و‏ آله :

اَلدُّنیا دارُ بَلاءٍ وَ مَنزِلُ بُلغَةٍ وَ عَناءٍ قَد نَزَعَتْ عَنها نُفُوسُ السُّعَداءِ وَ انتَزَعَت بالْکُرهِ مِن أیدِى الأْشْقیاءِ فَأَسعَدُ النّاسِ بِها أرغَبُهُم عَنها و أشقاهُم بِها أرغَبُهُم فیها؛

دنیا سراى بلا و گرفتارى و محل گذران زندگى و زحمت است خوشبختان از آن دل کنده ‏اند و از دست بدبختان به زور گرفته مى‏ شود پس خوشبخت ‏ترین مردم، بى‏ میل‏ترین آنان به دنیا و بدبخت ‏ترین مردم، مایل‏ ترین آنان به دنیاست.

اعلام الدّین فی صفات المومنین ص 342 - بحار الانوار (ط-بیروت) ج74 ، ص185

حدیث (16) پیامبر صلى‏ الله ‏علیه‏ و‏ آله :

مَن ضَمِنَ وَصیَّةَ الْمَیِّتِ مِن أمرِ الْحَجِّ فَلا یَعجُزَنَّ فیها فَإنَّ عُقُوبَتَها شَدیدَةٌ وَ نَدامَتَها طَویلَةٌ، لا یَعجُزُ عَن وَصیَّةِ الْمَیِّتِ إلاّ شَقىٌّ وَ لا یَقومُ بِها إلاّ سَعیدٌ؛

هر کس وصیت میت را در کار حج بر عهده بگیرد، نباید در آن کوتاهى کند، زیرا عقوبت آن سخت و پشیمانى‏ اش طولانى است. از وصیت میت جز بدبخت کوتاهى نکند و به آن جز خوشبخت عمل ننماید.

جامع الأخبار(شعیری) ص 159 - مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج14 ، ص116

حدیث (17) امام على علیه ‏السلام :

مَن أجهَدَ نَفسَهُ فى إصلاحِها سَعِدَ، مَن أهمَلَ نَفسَهُ فى لَذّاتِها شَقِىَ وَ بَعُدَ؛

هر کس براى اصلاح خود، خویشتن را به زحمت بیندازد، خوشبخت مى‏ شود هر کس خود را در لذت‏ها رها کند، بدبخت مى‏ گردد و بى ‏بهره مى‏ ماند.

شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غرر الحکم و دررالکلم ج5 ، ص258 ، ح 8246 و ح 8247

حدیث (18) امام على علیه ‏السلام :

لا یَسعَدُ امْرُؤٌ إلاّ بِطاعَةِ اللّه‏ِ سُبحانَهُ وَ لا یَشقَى امْرُؤٌ إلاّ بِمَعصیَةِ اللّه‏ِ؛

هیچ کس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمى‏شود و جز با معصیت خدا بدبخت نمى‏گردد.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص183 ح 3469

حدیث (19) امام على علیه ‏السلام :

إنَّ حَقیقَةَ السَّعادَةِ أن یُختَمَ لِلْمَرءِ عَمَلُهُ بِالسَّعادَةِ و إنَّ حَقیقَةَ الشَّقاءِ أن یُختَمَ لِلْمَرءِ عَمَلُهُ بِالشَّقاءِ؛

براستى که حقیقت خوشبختى آن است که پایان کار انسان خوشبختى باشد و حقیقت بدبختى آن است که کار انسان به بدبختى خاتمه یابد.

معانى الأخبار ص 345

حدیث (20) امام على علیه ‏السلام :

اَلتَّوفیقُ مِنَ السَّعادَةِ وَ الْخِذلانُ مِنَ الشَّقاوَةِ؛

توفیق [انجام کار نیک] از خوشبختى و بى توفیقى از بدبختى است.

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 12، ح 70

حدیث (21) امام على علیه ‏السلام :

لا یَسعَدُ أحَدٌ إلاّ بِإقامَةِ حُدودِ اللّه‏ِ وَ لا یَشقى أحَدٌ إلاّ بِإِضاعَتِها؛

هیچ کس جز با اجراى حدود و احکام خدا خوشبخت نمى ‏شود و جز با ضایع کردن آن بدبخت نمى‏ گردد.

تصنیف غررالحکم و درر الکلم ص167 ، ح3294

حدیث (22) امام علی علیه السلام

إنَّ أسعَدَ الناسِ فی الدنیا مَن عَدَلَ عَمّا یَعرِفُ ضُرَّهُ، وإنَّ أشقاهُم مَنِ اتَّبَعَ هَواهُ؛

خوشبخت ترین مردم در دنیا، کسى است که از آنچه مى داند برایش زیان آور است دورى کند و بدبخت ترین آنان کسى است، که از هواى نفس خود پیروى کند.

حدیث (23) امام صادق علیه السلام:

ما مِن إنسانٍ یَطعَنٌ فی عَینِ مُومِنٍ إلّا مات بِشَرّ میتَةٍ و کانَ قمِناً أن لا یَرجِعَ إلَی خَیرٍ.

هر که پیش روی مومنی به او طعنه زند مرگ بدی در انتظار او بوده و سزاوار است روی خیر و سعادت را نبیند.

حدیث (1) امام صادق علیه السلام :

صِلَةَ الرَّحِمِ تُزَکِّی الْأَعْمَالَ وَ تُنْمِی الْأَمْوَالَ وَ تُیَسِّرُ الْحِسَابَ وَ تَدْفَعُ الْبَلْوَى وَ تَزِیدُ فِی الرِّزْقِ.
صله رحم، اعمال را پاکیزه، اموال را بسیار، حساب (قیامت) را آسان مى‏ کند و بلا را برطرف و و روزی را زیاد می کند.

 

کافى (ط-الاسلامیه) ج 2، ص  157، ح 33

حدیث (2) امام صادق علیه السلام :

صِلَةُ الرحامِ تُحَسِّنُ الخُلُقَ وَ تُسمِحُ الکَفَّ و َتُطیبُ  النَّفسَ و َتَزیدُ فِى الرِّزقِ وَ تُنسِئُ فِى الجَلِ؛
صله رحم، انسان را خوش اخلاق، با سخاوت و پاکیزه جان مى‏ نماید و روزى را زیاد مى‏ کند و مرگ را به تأخیر مى‏ اندازد.

 

کافى (ط-الاسلامیه) ج 2، ص  151، ح 6

حدیث (3) پیامبر صلى ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله:

لِیَتَزَوَّدِ العَبدُ مِن دُنیاهُ لآِخِرَتِهِ ، وَ مِن حَیاتِهِ لِمَوتِهِ وَ مِن شَبابِهِ لِهَرَمِهِ ، فَاِنَّ الدُّنیا خُلِقَت لَکُم وَ اَنتُم خُلِقتُم لِلخِرَةِ ؛  

انسان باید براى آخرتش از دنیا، براى مرگش از زندگى و براى پیرى‏اش از جوانى، توشه برگیرد، چرا که دنیا براى شما آفریده شده و شما براى آخرت آفریده شده‏اید .

تنبیه الخواطر و نزهه النواظر (معروف به مجموعه ورام) ج 1، ص 131

حدیث (4) امام باقر علیه السلام:

اَلبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنفیانِ الفَقرَ وَ یَزیدانِ فِى العُمرِ وَ یَدفَعانِ عَن صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ ؛  

کار خیر و صدقه، فقر را مى ‏بَرند، بر عمر مى ‏افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى ‏کنند.

من لا یحضر الفقیه ج2 ، ص66 - ثواب الاعمال (ترجمه حسن زاده) ص 688

حدیث (5) پیامبر صلى ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله:

فِى الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنها فِى الدُّنیا وَ ثلاثٌ فِى الآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتى فِى الدُّنیا فَیَذهَبُ بِالبَهاءِ وَ یُعَجِّلُ الفَناءَ وَ یَقطَعُ الرِّزقَ وَ اَمّا الَّتى فِى الآخِرَةِ فَسوءُ الحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الخُلودُ فِى النّارِ ؛  

زِنا، شش پیامد دارد: سه در دنیا و سه در آخرت. سه پیامد دنیایى ‏اش این است که: آبرو را مى ‏بَرد، مرگ را شتاب مى‏ بخشد و روزى را مى ‏بُرد و سه پیامد آخرتى‏ اش: سختى حسابرسى، خشم خداى رحمان و ماندگارى در آتش است.

من لا یحضر الفقیه ج4 ، ص367 - خصال ج 1 ، ص 321، ح 3

حدیث (6) امام على علیه السلام :

اَلمَنِیَّةُ و َلاَ الدَّنِیَّةُ و َالتَّقَلُّلُ و َلاَ التَّوَسُّلُ؛ مرگ آرى امّا پستى و خوارى هرگز، به اندک ساختن آرى امّا دست  سوى این و آن دراز کردن هرگز.

کافی(ط-الاسلامیه) ج8 ، ص21 - نهج البلاغه(صبحی صالح) ص546 ، حکمت 396

حدیث (7) امام صادق علیه السلام :

یَعیشُ النّاسُ بِاِحْسانِهِمْ اَکْثَرَ مِمّا یَعیشونَ بِاَعْمارِهِمْ وَ یَموتون بِذُنوبِهِمْ اَکْثَرَ مِمّا یَموتونَ بِآجالِهِمْ؛
مردم، بیشتر از آن‏که با عمر خود زندگى کنند، با احسان و نیکوکارى خود زندگى مى ‏کنند و بیشتر از آن‏که با اجل خود بمیرند، بر اثر گناهان خود مى ‏میرند.

دعوات(راوندى) ص 291، ح 33

حدیث (8) امام على علیه ‏السلام :

مَنْ عَطَفَ عَلَیْهِ اللَّیْلُ و َالنَّهارُ اَدَّباهُ وَ اَبلَیاهُ وَ اِلَى الْمَنایا اَدْنَیاهُ؛
شب و روز بر هر کس بگذرد، او را ادب مى‏ کند، فرسوده ‏اش مى ‏نماید و به مرگ نزدیکش مى ‏سازد.

تصنیف غرر الحکم و دررالکلم ص133

حدیث (9) پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم:

کَفى بالمَوتِ واعِظا؛
مرگ براى اندرز گرفتن بس است.

تحف العقول، ص 35 - کافی(ط-الاسلامیه)ج2 ، ص275

حدیث (10) امام على علیه السلام:

أبلَغُ العِظاتِ الاعتِبارُ بِمَصارِعِ الأمواتِ؛
رساترین پندها، عبرت گرفتن از آرامگاه هاى مردگان است.

شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج2 ، ص423

حدیث (11) امام صادق علیه السلام :

ذِکرُ المَوتِ یُمیتُ الشَّهَواتِ فی النَّفسِ ، و یَقلَعُ مَنابِتَ الغَفلَة ِ، و یُقَوّی القلبَ بمَواعِدِ اللّه ، و یُرِقُّ الطَّبعَ ، و یَکسِرُ أعلامَ الهَوى و یُطفِئُ نارَ الحِرصِ ، و یُحَقِّرُ الدُّنیا؛
یاد مرگ، خواهش هاى نفس را مى میراند و رویشگاه هاى غفلت را ریشه کن مى کند و دل را با وعده هاى خدا نیرو مى بخشد و طبع را نازک مى سازد و پرچم هاى هوس را درهم مى شکند و آتش حرص را خاموش مى سازد و دنیا را در نظر کوچک مى کند.

بحار الأنوار(ط-بیروت) ج6، ص133، ح32 - {شبیه این حدیث در مصباح الشریعه ص171 }

حدیث (12) امام على علیه السلام :

عَجِبتُ لِمَن یَری أنَّه یَنقُصُ کُلَّ یَوم فی نَفسِهِ وَ عُمُرِهِ وَ هو لا یَتاهَّبُ لِلمَوتِ.
در شگفتم از کسی که می بیند هر روز از جان و عمر او کاسته می شوذ، امّا برای مرگ آماده نمی شود.

شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالحکم ج4 ، ص336 ح6253 - تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص163 ، ح3156

حدیث (13) امام على علیه السلام :

خَلَقَ الآجالَ فأطالَها و قَصَّرَها ، و قدَّمَها و أخَّرَها ، و وصَلَ بالموتِ أسبابَها .

[خداوند ،] اجلها (مدت عمرها) را مشخص ساخته، برخى را کوتاه و برخى را دراز گردانید وپاره‏اى را پس وبرخى را پیش انداخت و عوامل آنها را به مرگ ، پیوند داد (موجبات به سرآمدن اجل را فراهم آورد).

نهج البلاغه (صبحی صالح)ص134 ، خطبه 91

حدیث (14) امام على علیه السلام :

لا شیءَ أصدقُ مِن الأجلِ .
چیزى راست‏تر از اجل (مرگ) نیست.

شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج6 ، ص382 ، ح10648

حدیث (15) امام على علیه السلام :

نِعْمَ الدَّواءُ الأجلُ .
خوب دارویى است اجل.

شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج6 ، ص160 ، ح9905

حدیث (16) امام على علیه السلام :

نَفَس المَرءِ خُطاهُ إلى أجَلِهِ .
نَفَسهاى آدمى گامهاى او به سوى مرگ است.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص480 ، حکمت 74

حدیث (17) امام على علیه السلام :

کفى بالأجلِ حارِسا .   نگهبانى اجل، کافى است.

نهج البلاغه (صبحی صالح) ص529 ، ح306

حدیث (18) امام على علیه السلام :

الأجَلُ حِصْنٌ حَصِینٌ .
اجل ، دژى استوار است.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص161 ، ح 3111 - شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج1 ، ص133 ، ح494

حدیث (1) پیامبر صلى‏ الله‏ علیه ‏و ‏آله :

لا تَزولُ قَدَما عَبدٍ یَومَ القیامَةِ حَتّى یُساَ لَ عَن اَربَعٍ عَن عُمُرِهِ فیما اَفناهُ وَ عَن شَبابِهِ فیما اَبلاهُ وَ عَن مالِهِ مِن اَینَ اَ کتَسَبَهُ وَ فیما اَ نفَقَهُ وَ عَن حُبِّنا اَهلَ البَیتِ ؛

 

انسان، در روز قیامت، قدم از قدم برنمى ‏دارد، مگر آن که از چهار چیز پرسیده مى‏ شود: از عمرش که چگونه گذرانده است، از جوانى‏ اش که چگونه سپرى کرده، از ثروتش که از کجا به دست آورده و چگونه خرج کرده است و از دوستى ما اهل بیت [پیامبر صلى‏ الله ‏علیه ‏و ‏آله].

امالی(صدوق) ص39 - خصال ج1 ، ص 253، ح 125

حدیث (2) پیامبر صلى ‏الله علیه‏ و ‏آله :

طوبى لِمَن طالَ عُمرُهُ وَ حَسُنَ عَمَلُهُ فَحَسُنَ مُنقَلَبُهُ اِذ رَضىَ عَنهُ رَبُّهُ وَ وَیلٌ لِمَن طالَ عُمرُهُ وَ ساءَ عَمَلُهُ وَ ساءَ مُنقَلَبُهُ اِذ سَخِطَ عَلَیهِ رَبُّهُ؛

 

خوشا به سعادت کسى که عمرش طولانى و کردارش خوب باشد. چنین کسى عاقبتش خوب است؛ زیرا پروردگارش از او راضى است. و واى بر کسى که عمرش طولانى و کردارش بد باشد. چنین کسى عاقبتش بد است؛ چرا که پروردگارش از او ناراضى است.

بحارالأنوار، ج 66، ص 400، ح 95

حدیث (3) امام صادق علیه ‏السلام :

اِنْ اُجِّلْتَ فى عُمُرِکَ یَومَیْنِ فَاجْعَلْ اَحَدَهُما لاِدَبِکَ لِتَسْتَعینَ بِهِ عَلى یَومِ مَوتِکَ. فَقیلَ لَهُ : وَ ما تِلْکَ الاِسْتِعانَةُ؟ قالَ : تُحْسِنُ تَدبیرَ ما تُخَلِّفُ وَ تُحْکِمُهُ؛

اگر در عُمرت دو روز مهلت داده شدى ، یک روز آن را براى ادب خود قرار ده تا از آن براى روز مُردنت کمک بگیرى. به امام گفته شد : این کمک گرفتن چگونه است؟ فرمودند : به این‏که آنچه را از خود برجا مى‏گذارى ، خوب برنامه‏ریزى کنى و محکم‏کارى نمایى.

وسایل الشیعه ج19 ، ص266 - کافی (ط-الاسلامیه) ج8 ،ص150

حدیث (1) امام على علیه السلام :

لا تَـکُن مِمَّن یَرجُو الآخِرَةَ بِغَیرِ العَمَلِ... یَنهى وَ لا یَنتَهى وَ یَامُرُ بِما لا یَاتى... ؛

 

از کسانى مباش که بى‏ عمل، به آخرت امید دارند... از گناه باز مى ‏دارند، اما خود باز نمى ایستند، به کارهایى فرمان مى ‏دهند که خود انجام نمى‏ دهند.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص497 و 498 ، حکمت 150

حدیث (2) پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله :

فلِیَتَزَوَّدِ العَبدُ مِن دُنیاهُ لآِخِرَتِهِ ، وَ مِن حَیاتِهِ لِمَوتِهِ وَ مِن شَبابِهِ لِهَرَمِهِ ، فَاِنَّ الدُّنیا خُلِقَت لَکُم وَ اَنتُم خُلِقتُم لِلخِرَةِ ؛

 

انسان باید براى آخرتش از دنیا، براى مرگش از زندگى و براى پیرى‏ اش از جوانى، توشه برگیرد، چرا که دنیا براى شما آفریده شده و شما براى آخرت آفریده شده ‏اید .

تنبیه الخواطر و نزهه النواظر(معروف به مجموعه ورام) ج 1، ص 131

حدیث (3) امام على علیه ‏السلام :

أَفضَلُ النّاسِ عَقلاً أَحسَنُهُم تَقدیرا لِمَعاشِهِ و َأَشَدُّهُمُ  اهتِماما بِإِصلاحِ مَعادِهِ؛

عاقل‏ترین مردم کسى است که در امور زندگیش بهتر برنامه ‏ریزى کند و در اصلاح آخرتش  بیشتر همّت نماید.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص52

حدیث (4) امام صادق علیه‏ السلام :

اَلْخَیْرُ کُلُّهُ اَمامَکَ وَ اِنَّ الشَّرَّ کُلَّهُ اَمامَکَ وَ لَنْ تَرى الخَیْرَ وَ الشَّرَّ اِلاّ بَعْدَ الاْآخِرَةِ لاَنَّ اللّه‏َ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ الْخَیْرَ کُلَّهُ فِى الْجَنَّةِ وَ الشَّرَّ کُلَّهُ فِى النّارِ؛

همه خوبى‏ها و بدى‏ها در مقابل توست و هرگز خوبى و بدى واقعى را جز در آخرت نمى‏بینى، زیرا خداوند همه خوبى‏ها را در بهشت و همه بدى‏ها را در جهنم قرار داده است.

تحف العقول، ص 306

حدیث (5) امام على علیه ‏السلام :

مَنْ کانَ فیهِ ثَلاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةُ: یَأْمُرُ بِالْمَعْروفِ وَ یَأْتَمِرُ بِهِ وَ یَنْهى عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یَنْتَهى عَنْهُ وَ یُحافِظُ عَلى حُدودِ اللّه‏ِ جَلَّ وَ عَلا ؛

هر کس سه خصلت داشته باشد، دنیا و آخرتش سالم مى‏ماند: به خوبى فرمان دهد و خود به آن عمل کند، از زشتى باز دارد و خود از آن باز ایستد و از حدود الهى پاسدارى کند.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص332 ، ح7645

حدیث (6) امام على علیه ‏السلام :

إنَّ الدُّنیا و الاَخِرَةَ ... بِمَنزِلَة المَشرِقِ وَ المَغرِبِ وَ ماشٍ بَینَهُما کُلَّما قَرُبَ مِن واحِدٍ بَعُدَ مِن الاخَرِ وَ هُما بَعدُ ضَرَّتانِ.

دنیا و آخرت به منزله مشرق و مغرب هستند و کسی که میان آن دو راه می پیماید هر اندازه به یکی نزدیک شود از دیگری دور می شود.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص486 ، حکمت 103

حدیث (1) امام على علیه السلام :

حُبُّ الدُّنیا یُفسِدُ العَقلَ وَ یُصِمُّ القَلبَ عَن سَماعِ الحِکمَةِ وَ یوجِبُ اَلیمَ العِقابِ؛

 

دل بستگى به دنیا، عقل را فاسد مى ‏کند، قلب را از شنیدن حکمت ناتوان مى ‏سازد و باعث عذاب دردناک مى ‏شود.

مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج 12 ، ص41

حدیث (2) امام على علیه السلام :

رَدعُ النَّفسِ عَن زَخارِفِ الدُّنیا ثَمَرَةُ  العَقلِ؛

دورى از تجمّلات دنیا میوه عقل است.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص241

حدیث (3) امام على علیه ‏السلام :

إِنَّ الدُّنیا مَشغَلَةٌ عَن غَیرِها و َلَم یُصِب صاحِبُها مِنها شَیئا  إِلاّ فَتَحَت لَهُ حِرصا عَلَیها و َلَهَجا بِها و َلَن یَستَغنىَ صاحِبُها  بِما نالَ فیها عَمّا لَم یَبلُغهُ مِنها؛

براستى که دنیا آدمى را به کلّى سرگرم خود مى‏ سازد و دنیاپرست به چیزى از آن نرسد،  مگر آن‏که باب حرص و شیفتگى به آن بر رویش گشوده شود و به آنچه از این دنیا دست  یافته اکتفا نمى‏ کند تا در پى چیزى که بدست نیاورده نرود.

نهج البلاغه (صبحی صالح) ص423

حدیث (4) امام على علیه ‏السلام :

إِنَّ اللّه‏َ فَرَضَ الجِهادَ و َعَظَّمَهُ وَ جَعَلَهُ نَصرَهُ و َناصِرَهُ.  و َاللّه‏ِ ما صَلُحَت دُنیا و َلا دینٌ إِلاّ بِهِ؛

در حقیقت خداوند جهاد را واجب گردانید و آن را بزرگداشت و مایه پیروزى و یاور خود  قرارش داد. به خدا سوگند کار دنیا و دین جز با جهاد درست نمى‏ شود.

وسائل الشیعه ج15، ص15

حدیث (5) امام على علیه ‏السلام :

اَلدُّنیا أَصغَرُ وَ أَحقَرُ وَ أَنزَرُ مِن أَن تُطاعَ فیهَا الحقادُ؛

دنیا کوچک تر و حقیر تر و ناچیز تر از آن  است که در آن ازکینه ها پیروى شود.

شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج2، ص52، ح1804

حدیث (6) امام على علیه ‏السلام :

فی قَولِ اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ «وَ لاَ تَنسَ نَصیبَکَ مِنَ الدُّنیا» : لا تَنسَ صِحَّتَکَ وَ قُوَّتَکَ وَ فَراغَکَ وَ شَبابَکَ وَ نَشاطَکَ اَن تَطلُبَ بِهَا الخِرَةَ ؛

 

درباره آیه سهم خود را از دنیا فراموش مکن : [یعنى] سلامتى ، توانایى ، فرصت ، جوانى و شادابى‏ات را فراموش مکن ، تا با آنها ، آخرت را به دست آورى.

وسایل الشیعه ج1 ، ص90 - مجموعه ورام ج2 ، ص165

حدیث (7) رسول خدا صلی الله علیه و آله:

اِثنانِ یعجلهما اللهُ فِی الدُّنیا البَغیَ و عُقوقَ الوالدین؛

دو چیز را خداوند در دنیا کیفر می دهد : تعدی و ناسپاسی پدر و مادر.

نهج الفصاحه ص165

حدیث (8) امام صادق علیه السلام:

الـرَّغبَهُ فِـى الـدُّنیـا تـُورِثُ الغَمِّ وَ الحُزنِ وَ الزُّهـدِ فـِى الدُّنیا راحَهُ القَلبِ وَ البَـدَنِ.

رغبت و تمایل به دنیا مایه غم و اندوه و زهد و بـى میلى به دنیا سبب راحتى قلب و  بدن است.

تحف العقول، ص 358

حدیث (9) امام صادق علیه السلام:

مَن عَرَفَ اللهَ خافَ اللهَ و مَن خافَ اللهَ سَخَت نَفسَهُ عَنِ الدُّنیا؛

هر که خدا رابشناسد ترس او در دلش می افتد و هر از خدا ترسان باشد نفسش از دنیا باز می ماند.

کافی(ط-الاسلامیه) ج2 ، ص68 - تحف العقول ص362 - وسایل الشیعه ج15 ، ص220

حدیث (10) پیامبر صلى‏ الله ‏علیه‏ و‏ آله :

اَلدُّنیا دارُ بَلاءٍ وَ مَنزِلُ بُلغَةٍ وَ عَناءٍ قَد نَزَعَتْ عَنها نُفُوسُ السُّعَداءِ وَ انتَزَعَت بالْکُرهِ مِن أیدِى الأْشْقیاءِ فَأَسعَدُ النّاسِ بِها أرغَبُهُم عَنها و أشقاهُم بِها أرغَبُهُم فیها؛

دنیا سراى بلا و گرفتارى و محل گذران زندگى و زحمت است خوشبختان از آن دل کنده‏اند و از دست بدبختان به زور گرفته مى‏شود پس خوشبخت‏ترین مردم، بى‏میل‏ترین آنان به دنیا و بدبخت‏ترین مردم، مایل‏ترین آنان به دنیاست.

اعلام الدّین فی صفات المومنین ص 342 - بحار الانوار (ط-بیروت) ج74 ، ص185

حدیث (11) امام على علیه ‏السلام :

مَنْ کانَ فیهِ ثَلاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةُ: یَأْمُرُ بِالْمَعْروفِ وَ یَأْتَمِرُ بِهِ وَ یَنْهى عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یَنْتَهى عَنْهُ وَ یُحافِظُ عَلى حُدودِ اللّه‏ِ جَلَّ وَ عَلا ؛

هر کس سه خصلت داشته باشد، دنیا و آخرتش سالم مى‏ماند: به خوبى فرمان دهد و خود به آن عمل کند، از زشتى باز دارد و خود از آن باز ایستد و از حدود الهى پاسدارى کند.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص332 ، ح7645

حدیث (12) امام على علیه‏ السلام :

ثَوابُ الاخِرَة ینسی مَشَقَّة الدُّنیا.

پاداش آخرت، رنج و سختی دنیا را از یاد می برد

شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و درر الکلم ج7 ، ص141

حدیث (13) رسول خدا صلی الله علیه و آله:

أجمِلوا فِی طَلَبِ الدُّنیا فَإنَّ کُلًّا مَیسَرٌ لما خُلقَ لَه؛

در طلب دنیا معتدل باشید و حرص نزنید ، زیرا به هر کس هر چه قسمت اوست می رسد.

شرح فارسی شهاب الاخبار ص320

حدیث (14) امام على علیه ‏السلام :

فی صِفَةِ الدُّنیا: إنَّ الدُّنیا دارُ... مَوعِظَةٍ لِمَنِ اتَّعَظَ بِها... ذَکَّرَتهُمُ الدُّنیا فتَذَکَّروا ،و حَدَّثَتهُم فصَدَّقوا، و وَعَظَتهُم فاتَّعَظوا؛

- در وصف دنیا- : همانا دنیا... سراى پند است براى کسى که پند گیرد... دنیا به آنان یادآورى کرد و ایشان یادآور شدند، آنان را خبر داد و ایشان تصدیق کردند، آنان را پند داد و ایشان پندش را پذیرفتند.

حدیث (15) امام على علیه ‏السلام :

الأمَلُ کالسَّرابِ یَغِرُ مَن راهُ وَ یَخلِفُ مَن رَجاءُ.

آرزو چون سراب است، بیننده را فریب داده و امیدوار را مأیوس می کند.

حدیث (16) امام على علیه ‏السلام :

إبنَ آدَمَ إن کُنتَ تُریدُ مِنَ الدُّنیا ما یَکفیکَ فانَّ أیسَرَ ما فیها یَکفیکَ وَ إن کُنتَ إنَّما تُریدُ ما لا یَکفیکَ فانَّ کُلَّ ما فیها لا یَکفیکَ.

ای فرزند آدم، اگر از دنیا بقدر کفایتت بخواهی اندکی از دنیا تو را کفایت می کند و اگر بیش از کفایتت بخواهی همه دنیا هم تو بس نباشد.

کافی (ط-الاسلامیه) ج2 ، ص138

حدیث (17) امام صادق علیه ‏السلام :

مَثَلُ الحَرِیصِ عَلَی الدُّنیا مَثَلُ دُودَهِ القَزِّ کُلَّما ازدَادَت مِنَ القَزِّ عَلَی نَفسِها لَفّاً کانَ أبعَدَ لَها مِنَ الخُرُوجِ حَتّی تَموتَ غَمَاً.

حکایت انسان حریص به دنیا حکایت کرم ابریشم است، که هر چه بیشتر بر خود می تند، بیرون آمدنش از پیله بعیدتر می شود تا اینکه از غم و اندوه می میرد.

کافی (ط-الاسلامیه) ج2 ، ص316

 

حدیث (1) امام صادق علیه ‏السلام:

اَلبَرَکَةُ مِن قَبرِ الحُسَینِ بنِ عَلىٍّ  علیه ‏السلام عَشَرَةُ اَمیالٍ؛

تا ده میل اطراف قبر حسین بن على علیه‏ السلام برکت است.

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج  98، ص116، ح 41

حدیث (2) امام باقر علیه السلام:

اِنّ الحُسَینَ صاحِبَ کَربَلا قُتِلَ مَظلوما، مَکروبا عَطشانا، لَهفانا فآلَى اللّه‏ُ عَزَّوَجلّ عَلى نَفسِهِ اَن لا یاتیَهُ لَهفانٌ و لا مَکروبٌ و لا مُذنِبٌ و لا مَغمومٌ و لا عَطشانٌ و لا مَن بِهِ عاهَةٌ ثُمَّ دَعا عِندَهُ و تَقَرَّبَ بِالحُسَینِ بنِ عَلىٍّ علیه السلام اِلَى اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ إلاّ نَفَّسَ اللّه‏ُ کُربَتَهُ وَ اَعطاهُ مَسأَلَتَهُ و غَفَرَ ذَنبَهُ وَ مَدَّ فى عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فى رِزقِهِ فَاعتَبِروا یا اُولـِى الاَبصار؛

 

حسین، بزرگ مرد کربلا، مظلوم و رنجیده خاطر و لب تشنه و مصیب ‏زده به شهادت رسید. پس خداوند، به ذات خود، قسم یاد کرد که هیچ مصیبت‏ زده و رنجیده خاطر و گنهکار و اندوهناک و تشنه ‏اى و هیچ بَلا دیده ‏اى به خدا روى نمى‏ آورد و نزد قبر حسین علیه السلام دعا نمى ‏کند و آن حضرت را به درگاه خدا شفیع نمى ‏سازد، مگر این‏که خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده مى‏ کند و گناهش را مى‏ بخشد و عمرش را طولانى و روزى ‏اش را گسترده مى ‏سازد. پس اى اهل بینش، درس بگیرید!

مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج10 ، ص239 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 98، ص 46، ح 5

حدیث (3) امام صادق علیه ‏السلام :

فى فَضلِ زِیارَةِ الحُسَینِ بنِ عَلىٍّ علیه ‏السلام وَ لَقَد حَدَّثَنى أَبى  علیه ‏السلام: أَنَّهُ لَم یَخلُ مَکانُهُ مُنذُ قُتِلَ مِن مُصَلٍّ یُصَلّى  عَلَیهِ مِنَ المَلائِکَةِ أَو مِنَ الجِنِّ أَومِنَ النسِ أَو مِنَ  الوَحشِ و َما مِن شَىْ‏ءٍ إِلاّ وَهُوَ یَغبِطُ زائِرَهُ و َیَتَمَسَّحُ بِهِ  و َیَرجو فِى النَّظَرِ إِلَیهِ الخَیرَ لِنَظَرِهِ إِلى قَبرِهِ؛

پدرم در فضیلت زیارت حسین بن على علیه ‏السلام فرمودند: جایگاه آن حضرت از آن زمان  که کشته شده، از فرشته یا جن یا حیوان وحشى که بر آن حضرت درود مى ‏فرستد خالى نیست  و هر چیزى غبطه زائر آن حضرت را مى‏ خورد و خود را به او مى ‏مالد و در نگاه کردن به  زائر امام حسین علیه ‏السلام امید خیر دارد زیرا او به قبر امام حسین علیه ‏السلام  نگاه کرده است.

کامل زیارات ص325 - مستدرک الوسایل مستنبط المسایل  ج10، ص252، ح11952

حدیث (4) امام صادق علیه ‏السلام:

لا تَدَع زیارَةَ الحُسَینِ بنِ عَلىّ علیه السلام و مُر اَصحابَکَ بِذالِکَ، یَمُدُّ اللّه  فى عُمرِکَ و یَزیدُ اللّه  فى رِزقِکَ و یُحییکَ اللّه  سَعیدا و لاتَموتُ اِلاّ سَعیدا و یَکتُبکَ سَعیدا؛

 

زیارت امام حسین علیه السلام را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن، که در این صورت، خداوند عمرت را طولانى و روزى ات را زیاد مى کند و زندگى ات را همراه با سعادت مى کند و جز سعادتمند نمى میرى و نام تو را در شمار سعادتمندان، ثبت مى کند.

کامل الزیارات ص 152

حدیث (5) امام حسین علیه‏ السلام :

وَ حَقیقٌ عَلَى اللّه‏ِ اَنْ لا یَاْتیَنى مَکْرُوبٌ اِلاّ اَرُدُّهُ وَ اَقْلِبُهُ اِلى اَهْلِهِ مَسْرورا؛

بر خداوند است که هیچ گرفتارى به زیارت من نیاید مگر آن که او را شادمان بازگردانم و به خانواده‏اش برسانم.

ثواب الأعمال و عقاب الاعمال ص 98

حدیث (6) پیامبر صلى ا‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

بى اُنذِرتُم وَ بِعَلىِّ بنِ أبى طالِبِ اهْتَدَیتُم... وَ بِالْحَسَنِ اُعْطیتُمُ الإْحسانُ وَ بِالْحُسَینِ تَسعَدونَ وَ بِهِ تَشقونَ ألا وَ إنَّ الْحُسَینَ بابٌ مِن أبوابِ الْجَنَّةِ مَن عاداهُ حَرَّمَ اللّه‏ُ عَلَیهِ ریحَ الْجَنَّةِ؛

به وسیله من هشدار داده شدید و به وسیله على علیه ‏السلام هدایت مى‏ یابید و به وسیله حسن احسان مى‏ شوید و به وسیله حسین خوشبخت مى‏ گردید و بدون او بدبخت. بدانید که حسین درى از درهاى بهشت است، هر کس با او دشمنى کند، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى ‏کند.

البرهان فی تفسیر القرآن ج3 ، ص232

حدیث (7) امام رضا علیه ‏السلام:

 کانَ أبی إذا دَخَلَ شَهرُ الْمُحَرَّمِ لا یُرى ضاحِکاً

چون ماه محرم فرا مى ‏رسید، کسى پدرم را خندان نمى ‏دید.

بحار الانوار(ط-بیروت) ج44 ، ص284

حدیث (8) امام مهدی عجل الله تعالی :

لأَندُبَنَّکَ صَباحاً و مَساءً و لأَبکِیَنَّ عَلَیکَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً.
هر صبح و شام بر تو گریه و شیون مى‏ کنم و در مصیبت تو به جاى اشک، خون مى‏ گریم.


بحار الأنوار(ط-بیروت) ج 98 - ص 238

حدیث (9) امام سجاد علیه السلام :

 رَحِمَ اللَّهُ الْعَبَّاسَ فَلَقَدْ آثَرَ وَ أَبْلَى وَ فَدَى أَخَاهُ بِنَفْسِه‏

رحمت خدا بر عبّاس! ایثار کرد و کوشید و جان فداى برادرش کرد.

خصال ج1 ، ص68 - امالی(صدوق) ص 462

حدیث (10) پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

إنَّ لِقَتلِ الحُسَینِ حَرارَةً فی قُلوبِ المُؤمِنینَ لا تَبرُدُ أبَداً.
کشته شدن حسین علیه السلام  چنان داغى در دل مؤمنان است که هرگز سرد نشود.

مستدرک الوسائل و مستنبط المسایل ج 10 ، ص 318

X